‘Niet 30 pesos,
maar 30 jaar’
Protesten Chili tegen regering
en tegen wetten Pinochet-tijd
15 november 2019
Protesten worden al een maand volgehouden
De al meer dan een maand
durende grote demonstraties,
stakingen, wegblokkades en
andere acties in Chili gaan nog
steeds door. Ondanks
gewelddadige repressie door de
militaire politie - die tot zeker 23
doden en honderden gewonden
heeft geleid. Duizenden mensen
zijn gevangen gezet. Dinsdag was
er in Chili een grote nationale
staking, ondanks de beperkingen
die vakbonden nog steeds zijn
opgelegd door wetten uit de tijd
van de militaire dictatuur van
Pinochet. De vakbonden hadden
president Piñera een ultimatum
gesteld, waar hij niet op inging.
Naast bouwvakkers, ambtenaren,
leraren enzovoort deden ook de
mijnwerkers mee en de
havenwerkers in alle havens van
Chili. Belangrijk, want de goed
draaiende Chileense economie
drijft voor een groot deel op
delfstoffen als koper en lithium en
die worden via de havens
geëxporteerd.
De acties begonnen weken
geleden met het verzet tegen een
grote prijsverhoging van het
metrokaartje met 30 pesos. Maar
daarachter zit veel meer en die
eisen worden ook duidelijk
gesteld. Niet alleen het invoeren
van een minimumloon en een
minimumpensioen van 500.000
pesos ($ 635) tegenover een
minimumloon van nu 301.000
pesos ($ 386). Verder willen de
demonstranten voor iedereen
betaalbare goede zorg en
onderwijs en betaalbare
woningen. Weg met de beperking
van vakbondsrechten.
Een deel van die eisen zegt de
rechtse president Piñera nu te
willen inwilligen, maar dat is voor
de Chilenen niet genoeg: niet
alleen Piñera zelf moet weg, maar
de hele politieke elite. Zij eisen
een nieuwe grondwet - niet
geschreven door het parlement,
zoals Piñera wil - maar door een
breed samengestelde vergadering
uit het volk.
De Chilenen willen ‘na 30 jaar’ af
van de politici en van de wetten,
die voor een belangrijk deel
afkomstig zijn uit de dictatuur
van Pinochet, die in 1973 met een
fascistische staatsgreep de
gekozen sociaaldemocratische
president Allende ten val bracht.
Pinochet gaf de economie in
handen van de ‘Chicago Boys’ die
onderwijs en gezondheidszorg,
volkshuisvesting, pensioenen
enzovoort zoveel mogelijk
privatiseerden.
Het gevolg is dat voor de rijken
en de hoogste middenklassen de
beste ziekenhuizen en scholen
beschikbaar zijn, maar voor de
armen en grote middengroepen
slecht staatsonderwijs en
onbetaalbare zorg - tenzij ze zich
zwaar in de schulden steken. Die
schulden en ook de lage
pensioenen van 25% van het
verdiende loon leiden vaak tot
wanhoop en zelfs tot zelfmoord.
Opvallend is de grote deelname
aan de acties van de jeugd die de
dictatuur van Pinochet niet heeft
meegemaakt. In veel landen in
Zuid-Amerika en daarbuiten zijn
solidariteitsmanifestaties en
demonstratie gehouden - een
paar weken geleden ook in
Amsterdam. De internationale
havenwerkersvakbond IDC,
waarbij de Chileense Union
Portuaria de Chile is aangesloten,
heeft gedreigd dat als de harde
repressie zo doorgaat zij alle
aangesloten vakbonden zal
oproepen om Chileense schepen
te boycotten.
De strijd van de Chilenen verdient
de internationale steun van alle
werkende mensen. Die strijd zal
verder moeten gaan dan een
nieuwe grondwet: een vrij leven
voor alle gewone mensen is pas
gegarandeerd als aan de
nationale bourgeoisie en aan de
imperialisten hun macht en
invloed ontnomen is.
internationaal